Saini e Alu i luga

tala

Lipoti Faaletausaga 2024

I le 2024, na tu'ufa'atasia ai e le Fono lana fa'atonuga fou e ala i le fa'amalosia o ana faiga fa'apa'aga ma le fa'amalosia o tagata ma mea tau tupe e mana'omia e tu'uina atu ai ana galuega.

Ua mitamita le Fono Fa'asaienisi Fa'avaomalo e fa'asoa lana Lipoti Fa'aletausaga 2024, fa'ailoa ai se tausaga na fa'amalosia ai e le Fono lana ta'ita'iga i le fa'alauteleina o le leo o ona Sui Usufono ma fa'afeso'ota'i a latou taumafaiga i fuafuaga fa'alelalolagi.


Lipoti Faaletausaga 2024


Upu tomua mai le Peresetene ma le Pule Sili

Ole Lipoti Fa'aletausaga lenei a le ISC mo le tausaga 2024 e alia'e mai i se taimi fa'aituau - ina ua fa'atasia le fuafuaga a le Fono mo se taimi umi, lana fuafuaga fa'atino ma lana matafaioi fa'afouina i sosaiete mo le fa'amaoniaina e o tatou Sui Usufono.

O le lua tausaga talu ai na faailogaina ai se suiga. I le 2023, o loʻo toe faʻamalamalamaina e le ISC lona faʻamatalaga i le maeʻa ai o le faʻamaʻi COVID-19, lea na faʻaalia ai o le poto faʻasaienisi faʻatino e manaʻomia mo le foia o faʻafitauli o le lalolagi ma o saienitisi, tagata faʻatupe ma faʻalapotopotoga o loʻo tauaveina le tele o tiute e tuʻuina atu fautuaga ma saofagā i le foia o faʻafitauli lautele.

I le 2024, na tuufaatasia ai lenei faiga fou e ala i le faamalosia o faiga faapaaga, faamalosia o tagata ma punaoa tau tupe e manaomia mo le tuuina atu o le galuega a le ISC, taliaina o Tulafono toe teuteu, ma se sootaga toe faamalosia ma lo tatou atunuu talimalo, Farani.

O lenei lipoti o loʻo tuʻuina atu ai na taunuʻuga o se vaega o se alalaupapa lautele: o le fetuunaiga o le ISC i se sosaiete o loʻo feagai ai ma le faʻasaienisi o osofaʻiga faʻateleina, faʻatupeina o faʻalavelave, vaeluaga o geopolitical ma tekinolosi faʻalavelave. I lenei tulaga, o gaioiga o loʻo lipotia i lenei voluma o loʻo faʻaalia ai le auala e mafai ai e le Fono ona fetuunai ma taulamua i le faʻalauteleina o le leo o ona Sui Usufono ma faʻafesoʻotaʻi a latou taumafaiga i mataupu faʻavaomalo, e ala i le taloina o felafolafoaiga faigata.

Matou te talitonu o le a vaaia e Sui Usufono a latou lava taumafaiga e atagia mai i lenei lipoti, aua e na o lenei lava itumalo faaalaalafaga a le ISC - o Sui Usufono, Failautusi, ofisa faaitulagi a le ISC ma le Fellows – e mafai e le ISC, e ala i le leo o le lalolagi mo le faasaienisi, ona faaoo atu le sao o le faasaienisi i le manuia lautele o le lalolagi.

Sir Peter Gluckman

Sir Peter Gluckman

Peresetene o le ISC, Polofesa Fa'apitoa Emeritus ONZ KNZM FRSNZ FRS

Sir Peter Gluckman
Salvatore Aricò

Salvatore Aricò

Ofisa Sili o Pulega

Fono Faasaienisi Fono

Salvatore Aricò

Auai i le Ekalesia

I le 2024 na talia ai e le ISC sui fou e to'atolu:

  • Ekuatoa, Academy of Sciences of Ekuatoa
  • Cyprus, Cyprus Academy of Sciences, Letters and Arts
  • Rwanda, Rwanda Academy of Sciences

I le faaiuga o le 2024, o le ISC e 215 Sui Usufono i tulaga lelei:

  • 43 Vaega 1 Sui Usufono
  • 107 Vaega 2 Sui Usufono
  • 49 Vaega 3 Sui Usufono, e aofia ai le 17 a'oga talavou ma asosi
  • 16 Vaega 4 Sui Usufono

I le mae'a ai o le tausaga atoa o fa'atalanoaga, ia Fepuari 2024 na pasia ai e le sui auai se lafo fa'atauaina e fa'atulafonoina toe teuteu Tulafono ma Tulafono o Taualumaga, lea na suia ai, aemaise lava, elemene o le pulega ma le fa'atulagaina o sui auai o le fa'alapotopotoga.

O le toe iloiloga na faʻafeiloaʻi, mo se faʻataʻitaʻiga, toe faʻafouina faiga mo le palotaina o Ofisa, faʻateteleina taimi o le tofi o le Komiti Faʻatonu ma faʻalapotopotoga faufautua, faia le palota i le Vaega 3 faʻalapotopotoga mo le taimi muamua, ma fausia ai se vaega lona fa mo tagata mataʻituina, e aofia ai le ISC Affiliated Bodies, ma tatala ai le avea ma sui o le ISC i isi tagata autu i le faiga faasaienisi.

I le mae'a ai o le toe iloiloga o Tulafono ma Tulafono o Taualumaga, na fa'atautaia e le Komiti Fa'atonu ma Faiga Palota le ISC e ala i le filifilia o sui fou o le Komiti Fa'afoe. E to'avalu sui fou o le Komiti Fa'atonu, e aofia ai ma le Peresetene-filifilia, na filifilia ia Tesema 2024, na avea ma tofi i le Fono Tele a le ISC i Oman ia Ianuari 2025.

I le tausaga atoa, na taloina e le ISC le 20+ talanoaga fa'aitulagi ma autu i luga ole laiga ma Sui Usufono e aofia ai a'oa'oga ma a'oa'oga, laulau taamilo ma fonotaga fa'atalanoaga a Sui Usufono-i totonu, fa'apea fo'i ma fa'alapotopotoga fa'aitulagi ma galuega fa'apitoa. O fonotaga fa'alekuata ta'i kuata ma le Peresetene o le ISC na maua ai se fa'asalalauga fa'alaua'itele ma fa'alatalata mo talanoaga masani i le va o Sui Usufono o le ISC ma le ta'ita'i o le ISC. O le galulue faʻaitulagi a le ISC ma Sui Usufono na faʻamalosia e ala i gaioiga a le ISC Regional Focal Points i Amerika Latina ma le Caribbean, ma Asia ma le Pasefika, lea na faʻatulagaina ai mafutaga faaleaoaoga ma avanoa fesoʻotaʻiga e faʻamautinoa ai ua tuʻufaʻatasia manatu o Sui Usufono i talanoaga faʻavaomalo. O se matati'a tele mo le fa'aitumalo i le 2024 o le Global Knowledge Dialogue mo Amerika Latina ma Caribbean, faia i Santiago, Chile, lea na saunia ai se fono tulaga ese e faamalosia ai sootaga i le va o Sui Usufono o le ISC i le itulagi.

Saolotoga ma matafaioi i le faasaienisi

O mataupu faavae o le saolotoga ma le matafaioi i le faasaienisi, o loʻo faʻamauina i totonu ole ISC Tulafono  ma Tulafono o Taualumaga (fa'afouina ia Mati 2024), e fa'avae i le va'aiga a le Fono o le fa'asaienisi o se manuia lautele lautele. Latou te fa'amatala uma le sa'olotoga e tatau ona fiafia ai saienitisi ma tiute o lo'o latou tauaveina, e ta'ita'ia ai taumafaiga a le ISC e fa'aleleia si'osi'omaga e mafai ona olaola ai le saienisi i le tautuaina o le soifua manuia o tagata ma paneta.

Le Komiti mo Saolotoga ma Tiutetauave i Saienisi (CFRS) fa'alauteleina nei ta'iala ile feso'ota'iga o le faasaienisi ma aia tatau a tagata, e ala i galuega fa'alilolilo, fa'amatalaga fa'alaua'itele, ma fuafuaga lautele e puipui ma fa'alauiloa le faiga sa'oloto ma le fa'atatau ole saienisi.

O le CFRS o lo'o lagolagoina ma le agalelei i lana misiona e le Matagaluega o Pisinisi a Niu Sila, Fa'afouina ma Galuega, lea e fa'atupe ai le matafaioi a le Faufautua Fa'apitoa a le CFRS o lo'o talimalo i le Royal Society Te Apārangi.


Le lagolagoina o mataupu faavae o le saolotoga ma le matafaioi i le faasaienisi

I le faatinoga, e mataitu ma tali atu le Komiti i mataupu ia e lamatia ai le faiga saoloto ma le faatuatuaina o le faasaienisi, faatasi ai ma le taulai i mataupu na laga e Sui o le ISC. I le 2024, na faʻatumauina ai le mamafa o mataupu e 38, e aofia ai mataupu e fesoʻotaʻi ma feteʻenaʻiga, faʻalavelave, amio le pulea a saienitisi ma faʻatapulaʻaina o gaioiga faʻasaienisi.

I le faaopoopo atu i mataupu faalilolilo, o faamatalaga faalauaitele nei ma tulaga na tuuina atu:

Siitia le aia tatau e auai ai ma manuia mai le faasaienisi

I le 2024 na tuʻuina atu ai e le ISC lana fa'amatalaga o le aia tatau e auai ai  i totonu ma manuia mai le faasaienisi, e mauaa i le Mataupu 27 o le Tautinoga Lautele o Aia Tatau a Tagata ma le Mataupu 15 o le Feagaiga Faava o Malo i Aia Tatau a le Tamaoaiga, Agafesootai ma Aganuu. O lenei auivi masani e faʻamalamalamaina ai noataga ma matafaioi a setete ma faʻalapotopotoga e faʻamautinoa le avanoa lautele i le saienisi, fesoasoani i talanoaga faʻavaomalo i aia tatau a tagata ma faiga faʻasaienisi. O le faauigaga e o faatasi ma le a taʻitaʻi ma a pepa lautele e mafai ona sii mai.

Puipuia o le faasaienisi i taimi o faigata

I le galulue faatasi ai ma le ISC Center for Science Futures, na faalauiloa ai e le CFRS le pepa galue 'Puipuia o le faasaienisi i taimi o faʻalavelave: E faʻafefea ona tatou taofi le faʻaalia, ma fa'agasolo?' (Fepuari 2024), ofoina atu fautuaga mo le faʻamalosia o faiga faʻasaienisi 'maufetuunaʻi i le feagai ai ma faʻalavelave.

Na fa'aputuina fo'i e le ISC alagā'oa e lagolago ai nu'u fa'asaienisi e lamatia, aemaise lava i nofoaga fa'apitoa i luga ole laiga mo:

O nei taumafaiga na faʻatasi ma se faasologa o blogs ma faʻamatalaga na faʻaalia ai aʻafiaga o faʻalavelave i atinaʻe faasaienisi ma tagata suʻesuʻe, e aofia ai:

Fa'asaienisi fa'amaoni

O le faʻatupeina o se vaega taua o le faʻasaienisi faʻaonaponei, ma i le 2024 na amata ai e le CFRS se suʻesuʻega o le faʻatupeina o le manino, amata i le faʻasalalauina o se blog faʻalauiloa mo le faʻalauteleina o le faʻatupeina o tupe faʻasaienisi:

Siitia le tutusa o alii ma tamaitai i faalapotopotoga faasaienisi

I le 2024 na fa'alauiloa ai e le ISC se ta'amilosaga fou o lana su'esu'ega fa'alelalolagi i le tulaga tutusa o ali'i i fa'alapotopotoga fa'asaienisi, i le faiga fa'apa'aga ma le InterAcademy Partnership ma le Komiti Tumau mo le Tutusa o Itupa i Saienisi. Fausia i luga o le 2015 ma le 2021 suʻesuʻega, o le poloketi 'Siitia le tutusa o alii ma tamaitai i faalapotopotoga faasaienisi' fa'alauteleina le fa'amoemoe e ala i su'esu'ega fa'atatau ma fa'atatau. O lo'o fa'amoemoe e iloilo sui o tama'ita'i, auai ma ta'ita'iga i a'oga fa'asaienisi, inisinia ma vaila'au, fa'apea fo'i ma sosaiete, iuni fa'asaienisi ma fono su'esu'e i le lalolagi atoa, a'o su'esu'eina fo'i mea fa'alāpotopotoga e lagolagoina pe fa'alavelave ai le tutusa o tama'ita'i i totonu o nei fa'alapotopotoga. O se lipoti e aofia ai auʻiliʻiliga o faʻamaumauga, suʻesuʻega faʻapitoa ma fautuaga o loʻo faʻatulagaina mo le faʻaiʻuga o le 2025.

O se vaega pailate na faia i le amataga o le 2024 na logoina ai se faasologa o blog, 'Saienitisi tamaitai i le lalolagi atoa: fuafuaga mo le tutusa o alii ma tamaitai'. O le faasologa na faʻaalia ai aafiaga patino ma manatu o tamaitai saienitisi o loʻo auai i faʻalapotopotoga faʻasaienisi i le lalolagi atoa.

Fa'atulagaina o mataupu fa'asaienisi fa'avaomalo

I le mae'a ai o le fa'ama'i COVID-19, o le Fuafuaga Fa'atino a le Fono 2022-2024 na tu'u ai le fa'atulagaina o mataupu fa'ava-o-malo i le fatu o le misiona a le ISC: fa'atalosagaina fa'asaienisi i le lalolagi atoa, fa'atupuina le galulue fa'atasi ma le fa'atulagaina o le saienisi e fa'ailoa atili ai faiga fa'avae ma tautuaina le manuia lautele.

I le 2024, na faʻalauteleina ai e le ISC lenei lisi o mataupu e ala i auala fesoʻotaʻi lima e lima: faʻapipiʻiina o le leo faʻasaienisi i le lalolagi atoa, faʻatautaia suʻesuʻega faʻataʻitaʻiga, faʻatagaina atinaʻe fefaʻasoaaʻi, faʻamaonia le tulaga faʻasaienisi, ma faʻapipiʻiina le saienisi i tautinoga faʻavaomalo.


Fuaina o mea e ave i ai le faamuamua

I le 2024, na faʻaauau ai e le ISC lana faʻasologa manuia o le Global Knowledge Dialogue, lea na amata i le sosaiete faʻasaienisi a Aferika i le 2022 ma faʻaauau i Asia ma le Pasefika i le 2023. Mai le 9 i le 11 Aperila 2024, na taloina e le ISC le tolu Global Knowledge Dialogue i Santiago, Chile, i le galulue faʻatasi ma le 'au o lona Faʻalapotopotoga Faʻaitulagi Focal Point (RFP Physical Point for Latin America-CLA). Natural Sciences, ma le Chilean Academy of Sciences, faatasi ai ma le lagolago mai le Latin American Open Data Initiative.

Na fa'apotopotoina e le Fa'atalanoaga le silia ma le 160 sui mai atunu'u e 30, e aofia ai sui mai a'oga fa'asaienisi, fa'alapotopotoga su'esu'e, fa'alapotopotoga o faiga fa'avae ma le fa'alapotopotoga fa'avaomalo. Na maua ai se faʻavae e faʻamalosia ai le galulue faʻasaienisi faʻaitulagi ma siitia le leo o Latina Amerika ma le Karipiane faasaienisi i le lalolagi aoao faiga faavae. O le fonotaga na aofia ai sauniga autu i luga o le faasaienisi tatala, suiga numera, tamaitai i le faasaienisi, ma le amataga ma le ogatotonu o galuega suʻesuʻe (EMCR) faʻatasi.

Fa'aleleia su'esu'ega fa'a-misiona

le Misiona Saienisi mo le Mauaina fuafuaga, faʻalauiloa i le 2020 ma faʻamaopoopoina e le ISC, ulufale i se vaega taua i le 2024. Faʻailoaina e lipoti Fa'asaienisi (2021) ma Su'e le Fa'ata'ita'iga Saienisi (2023), o le fuafuaga e taumafai e faʻatino se faʻataʻitaʻiga fou o le transdisciplinary, faʻataʻitaʻiga faʻasaienisi.

E ala i se valaau faavaomalo mo talosaga, na maua ai e le ISC 250 talosaga o sui tauva pailate misiona fa'asaienisi, fa'aalia le mana'omia tele mo su'esu'ega fa'atasi, fa'aa'afiaga fa'atasi ma lu'itau fa'aauau.

O se faiga filifiliga faigata e ala i le taʻitaʻia o suʻesuʻega faʻapitoa ma suʻesuʻega suʻesuʻe na iʻu i ai e sefululua ni misiona fa'asaienisi pailate filifilia sauni mo le faatinoga. Na avea lea fuafuaga ma polokalame faamaonia a le UN Decade of Sciences for Sustainable Development. O Sui o le ISC ma Faalapotopotoga Soofaatasi sa sao malosi i le atinaeina o talosaga ma le valaau mo faatulagaga tau pulega.

Si'itia fa'amaumauga mo le fa'asaienisi o le lalolagi

O lo'o galue le ISC e fa'amalosia le fa'asologa o fa'amaumauga o le lalolagi e fa'amautinoa ai o fa'amaumauga fa'asaienisi e matala, felagolagoma'i ma avanoa mo le manuia o su'esu'ega ma sosaiete. E ala i ana galuega faatino ma Faalapotopotoga Felagolagomai, e lagolagoina e le ISC taumafaiga e faatino mataupu faavae FAIR (Maua, Avanoa, Interoperable, ma Reusable) i matā'upu uma, atina'e atina'e fefa'asoaa'i, ma fa'atalitali avanoa ma lu'itau o fa'atekonolosi fa'atupuina e pei ole atamai fa'apitoa.

I totonu o lenei lisi lautele, o le Komiti o Faʻamaumauga a le ISC (CODATA), o le ISC Affiliated Body, na faʻauʻuina le Komisi Europa na faʻatupeina. Poloketi a le WorldFAIR, lea na fausia ai se Cross-Domain Interoperability Framework e lagolago ai le faʻatinoina o faʻamatalaga FAIR. Fausiaina i luga o lenei faavae, le ISC ma CODATA faʻalauiloa LalolagiFAIR+, o se faʻapotopotoga fou o poloketi e faʻatalanoaina faʻamatalaga faʻamatalaga faʻapitoa e pei o le fetuunaiga o le tau, faʻalavelave faʻafuaseʻi ma le faʻaleleia o taulaga, faʻatasi ai ma le lagolago mai le Komisi Europa ma le Wellcome Trust.

Iloaina le talafeagai ma le tulaga lelei faasaienisi

Frontiers Planet Prize

O le Frontiers Planet Prize, lagolagoina e le ISC talu mai lona amataga i le 2022, e tauia le tulaga maualuga faasaienisi i suʻesuʻega faʻaauau. I le 2024, o se taui o le CHF 1 miliona na tuʻuina atu i Taʻaloga Faʻavaomalo taʻitasi mo sao faʻafouina i le soifua maloloina o paneta: Dr Pedro Jaureguiberry, Atenitina; Polofesa Peter Haase, Siamani; ma Polofesa Jason Rohr, ISA.

O le ISC o lo'o i ai se sao taua i le fa'alauteleina o fa'ailoga i le lalolagi atoa, fa'afaigofieina o filifiliga mai fa'alapotopotoga a Sui Usufono - ae maise lava i atunu'u e le o fa'ailoa mai - ma fa'ateleina le va'aia i itulagi e leai ni fa'alapotopotoga o sui o le atunu'u.

Stein Rokkan Prize mo suʻesuʻega faʻaagafesootai faʻatusatusa

Fa'atasia e le ISC ma ona Sui Usufono, le Iunivesite o Bergen, ma le European Consortium for Political Research, o le Stein Rokkan Prize e fa'amanatuina ai sao mata'ina i fa'atusatusaga fa'asaienisi fa'aagafesootai. O le 2024 taui alu ia Anu Bradford mo lana tusi Malo Fa'atekinolosi: Le Taua i le Lalolagi e Fa'atonu (2023), lea e su'esu'eina ta'iala fa'atonutonu i pulega fa'atekinolosi a le lalolagi.

Tausaga faavaomalo ma le sefulu tausaga

I le 2024 le UN International Decade of Sciences for Sustainable Development (2024 – 2033) na fa'alauiloa aloa'ia i le Latin American and Caribbean Open Science Forum ia Tesema 2024. O le ISC o lo'o fai ma sui i le Komiti Fa'atonu o le Sefulu tausaga, o lo'o fa'atupuina mai i le malosi o le ta'utinoga a tatou Sui Usufono i le Tausaga Fa'avaomalo o Fa'asaienisi Fa'asaienisi mo Atina'e Sustainable (2023).

Le fa'aleleia o faiga fa'asaienisi

O faiga fa'asaienisi e tatau ona fa'aleleia ina ia tumau le fa'atuatuaina, fa'atasi ma fetaui lelei i le fa'asagaga o suiga fa'avavevave. Ina ia fesoasoani i ona Sui Usufono ma le lautele lautele o sosaiete faasaienisi e faatautaia lenei suiga, na faatuina ai e le ISC le Nofoaga Autu mo Saienisi Lumanai i le 2023 e avea ma ana potu mafaufau tuuto i le lumanai o le faasaienisi. I le 2024, na faʻatupuina ai e le Nofoaga Autu se lisi o loʻo taulaʻi atu i le faʻaogaina o tekonolosi faʻatupu, toe faʻaleleia faiga faʻavae ma faʻamalosia le isi augatupulaga o tagata suʻesuʻe.

Fa'aogaina o tekonolosi fa'aola

Le fa'amoemoega a le Nofoaga Tutotonu Fa'asaienisi Systems Futures, lagolagoina e se tolu tausaga fesoasoani mai Kanata's International Development Research Centre, su'esu'e pe fa'afefea ona toe fa'afouina e tekonolosi faiga su'esu'e, fa'atasi ai ma le fa'amuamua i atunu'u maualalo ma vaeluagalemu tupe maua.

I le 2024, o le atamai faʻapitoa (AI) sa avea ma taulaiga tutotonu. Na lomia le ISC Saunia fa'alapotopotoga su'esu'e a le atunu'u mo AI: Ta'iala ma le alualu i luma i le 2024(Mati 2024) – ose su'esu'ega fa'atusatusa o ta'iala tu'ufa'atasiga fa'ale-atunu'u AI i faiga fa'asaienisi eseese e sefululua a le atunu'u. Fa'atalanoaga fa'aitulagi ma mafutaga faaleaoaoga i le Global Knowledge Dialogues of Kuala Lumpur (2023) ma Santiago (2024) na maua ai avanoa mo Sui Usufono e faafesuiai ai aafiaga ma atiina ae le gafatia mo le fa'aaogaina o AI. O nei Fa'atalanoaga sa fa'atulagaina fa'atasi ma Pa'aga a Sui Usufono e aofia ai le Academy of Sciences Malaysia, le Australian Academy of Science, Colombian Academy of Exact, Physical and Natural Sciences, ma le Latin American Open Data Initiative.

I luma o le Faalapotopotoga mo le Galulue Faʻatasi ma Atinaʻe (OECD) fonotaga a Minisita i Faiga Faʻasaienisi ma Tekonolosi, na faʻasalalau e le ISC. O se taiala mo fai faiga fa'avae: Iloiloina fa'avavevave le atina'eina o tekonolosi e aofia ai AI, gagana tele faʻataʻitaʻiga ma tua atu (Aperila 2024). Ose fa'atinoga fa'atino lea e fa'afeso'ota'i le va i le va o ta'iala maualuga AI (e pei o UNESCO, OECD, UN ma EU) ma faiga fa'avae e mafai ona fa'atino. O lo'o fa'ailoa mai e le ta'iala se lisi fa'atulafonoina ma fetuutuuna'i siaki e fesoasoani ai i tagata fai fa'ai'uga e su'esu'e tekinolosi fa'atupu, faia su'esu'ega o tulaga lamatia, fa'atino su'esu'ega o le tafailagi, ma fa'aoga faiga fa'avae ma tu ma aga fa'atonutonu. Peter Gluckman, le Peresetene o le ISC ma le tusitala faʻatasi, na tuʻuina atu le meafaigaluega i le talanoaga a le tele o paaga faʻapipiʻi i le fonotaga a le Minisita.

I se tulaga tutusa, o le ISC foʻi na faʻatalanoaina le luʻitau lautele o suiga numera. Fausiaina i luga o feutagaiga ma Sui Usufono talu mai le 2022, o le ISC na tatalaina 'Fa'alapotopotoga fa'asaienisi i le numera numera' (Aperila 2024), o se ta'iala fa'atino mo fa'alapotopotoga o lo'o fa'atinoina femalagaiga suiga fa'atekinolosi. O se vaega fou o lenei galuega na faʻalauiloaina i le 2024, e taulaʻi i le faʻaauupegaina o faʻalapotopotoga faʻasaienisi i atunuʻu maualalo ma vaeluaga tupe maua ma meafaigaluega ma le mautinoa e avea ma faʻatekonolosi matua ma maufetuunaʻi. E sefulutasi Sui Usufono o le ISC ua tautino e auai i lenei vaega.

Toe fuataiina su'esu'ega iloiloga

I le iloaina o tapula'a o fa'ata'ita'iga o lo'o iai nei e fa'atatau i le fa'atupeina o su'esu'ega ma iloilo le fa'atinoga o tagata su'esu'e fa'asaienisi, na fa'apaaga ai le ISC ma le InterAcademy Partnership ma le Global Young Academy e fa'asalalau. Ata o le toe fuata'iga: Iloiloga a tagata su'esu'e i totonu o fa'alapotopotoga fa'asaienisi. O lenei lipoti e tali sa'o atu i valaau mai Sui o le ISC mo ni fa'amatalaga e mafai ona fa'atino ile suiga o su'esu'ega su'esu'ega - ma pe fa'afefea ona sui. Fa'ata'ita'i mai fa'ata'ita'iga mai fa'alapotopotoga eseese ma fa'alapotopotoga fa'aitulagi, o lo'o fa'amauina ai e le lipoti le fa'atupula'ia o le le fiafia i fua fa'atatau-mamafa ma fa'aalia suiga fa'amanuiaina le galulue fa'atasi, va'ava'ai fa'atasi ma a'afiaga lautele.

Fa'amalosia tupulaga fou o saienitisi

Ia Oketopa 2024, o le ISC, faatasi ai ma le lagolago a le China Association for Science and Technology (CAST), na faʻalauiloaina se fuafuaga fou: Fa'amalosia ma Si'itia le Si'ufofoga o le Amata ma le Tautotogo. Tagata su'esu'e i Galuega i Fa'asaienisi Fa'ava-o-malo ma Faiga Fa'avae Fa'alelalolagi. O lenei poloketi e lua tausaga e faʻamoemoe e faʻamalosia le sao o EMCRs - aemaise lava i latou i atunuu maualalo ma ogatotonu - i le galulue faʻasaienisi faavaomalo ma faʻasalalauga faʻavae faʻavaomalo.

I le 2024, na maua ai e EMCR le tele o avanoa e auai ai i mea tetele faʻavaomalo, e aofia ai le World Science Forum, Hungary ma le World Young Scientist Summit, Saina. Na fa'aogaina e le au su'esu'e i galuega amata nei avanoa e fa'amalosia ai le galulue fa'ava-o-malo, fa'atuina feso'ota'iga fefa'asoaa'i ma saofagā i felafolafoaiga lautele o faiga fa'asaienisi.

Saienisi mo faiga faavae a le lalolagi

I le 2024, na fa'aauau pea ona fa'amauina e le ISC le tu'ufa'atasia o fa'asaienisi i faiga fa'ai'uga i la'asaga uma, fa'amalosia lana matafaioi o se pa'aga fa'asaienisi fa'atuatuaina i fa'alapotopotoga tele. E ala i le sao sa'o i galuega a Malo Aufaatasi, feutagaiga o feagaiga, fono maualuga ma fono faaitulagi, na galue ai le Fono e tuu le poto faasaienisi i le fatu o le faia o faaiuga i luitau sili ona faigata o aso nei.

Fuafuaga mamao ma le Polokalame Siosiomaga a Malo Aufaatasi

I le faiga faapaaga ma le Polokalama o le Siosiomaga a Malo Aufaatasi (UNEP), na faaiʻuina ai e le ISC se faiga faʻatalanoaga e lua tausaga e tuʻufaʻatasia ai le vaʻavaʻai ma le suʻesuʻeina o le tafailagi i le pulega o le siosiomaga o le lalolagi. Na taula i le Failautusi Aoao a Malo Aufaatasi La Tatou Fa'asologa masani, o lenei fa'amoemoega na taumafai e fa'ailoa fa'ailoga o suiga e ono a'afia ai le soifua maloloina o paneta mo se taimi umi ma fa'amalosia ai le fa'amoemoe i tulaga fa'ale-malo ma fa'avaomalo.

O le faagasologa na maua ai ni galuega tetele se lua: Fa'asagaga i va'aiga fou: Se va'aiga mamao i le lalolagi lipoti ile soifua maloloina ole paneta ma le soifua manuia o tagata (Iulai 2024), lomia faʻatasi ma le UNEP, ma O se ta'iala i le fa'amoemoe: Pepa galue i mea faigaluega ma metotia o su'esu'ega o le tafailagi ma tofa mamao (Setema 2024), tu'uina atu ma le galulue fa'atasi a le Australian Academy of Science. Fa'atasi, o lo'o tu'uina atu e nei fa'asalalauga se va'aiga tele o fa'ailo o lo'o tula'i mai o suiga ma se ta'iala fa'atino mo le fa'aogaina o metotia va'ai mamao i totonu o faiga fa'avae.

O le fa'amoemoe na fa'atino ai le silia ma le 1,000 tagata fai sao mai fa'aa'oa'oga ma itulagi, fa'atasi ai ma fa'amatalaga malosi mai le sosaiete fa'asaienisi i totonu ma tua atu o le si'osi'omaga, tupulaga talavou, tagata tomai fa'apitoa ma sui o le ISC. O taunu'uga na fa'ailoa ai talanoaga i le UN Summit of the Future ma o lo'o saofagā i le tu'ufa'atasia o le va'aiga mamao i faiga fa'ava-o-malo o le siosiomaga.

Fa'asaienisi i luma o le fa'asaienisi i feutanaiga o feagaiga palasitika a le lalolagi

Talu mai le 2022, ua lagolagoina e le ISC feutanaiga faʻasaienisi mo se meafaigaluega faʻavaomalo faʻatulafonoina e faʻaumatia ai le filogia o palasitisi. I le 2024, na faʻalauteleina ai e le ISC lenei faʻasalalauga e ala i faʻalapotopotoga faʻapitoa, auai i le Komiti o Fefaʻatauaʻiga a le Malo (Intergovernmental Negotiating Committee).INC) fa'agaioiga, ma le fa'atagaga mo se feso'ota'iga malosi fa'asaienisi-faiga fa'avae e fa'avae ai le fa'atinoga o feagaiga.

O se sao tutotonu o le lomiaina lea o se fa'amatalaga maualuga o lo'o fa'amatala mai ai mana'oga fa'asaienisi autu mo se feagaiga palasitika lelei ia Me 2024, lea na fa'amatala mai ai mana'oga fa'asaienisi autu mo se feagaiga palasitika lelei ma tu'uina atu ta'iala i tagata fa'atalanoa i le fa'aofiina o fa'amaoniga i le faagasologa atoa. E ala i lenei galuega, ua avea ai le ISC ma faufautua fa'asaienisi aloa'ia i le UNEP ma Sui Usufono i le fa'avasegaina o fuafuaga fa'akomepiuta a le lalolagi.

Saienisi mo Atumotu Laiti Atinae

I le Konafesi Lona Fa Faavaomalo i Atumotu Atinae Laiti (SIDS), na faia ia Me 2024 i Antigua ma Barbuda, na galulue ai le ISC ma ona Nofoaga Fa'aitumalo mo Asia-Pasefika ma Amerika Latina ma le Caribbean e faʻamaonia ai le matafaioi a le saienisi i le faʻatulagaina o lumanaʻi gafataulimaina mo Setete Lautele Tele. Na lesitalaina e le Fono le 40 o saienitisi ma tagata atamamai o le SIDS i le Fonotaga, e aofia ai le Komiti Faʻavae o le Pacific Academy of Sciences ma le aumalaga mai le Caribbean Academy of Sciences.

Saofai e aofia ai le 'Mai le Shores i Horizons' (Iuni 2024), a tautinoga mai le Komiti Feso'ota'i a le SIDS a le ISC i le fa'amalosia o le faasaienisi i totonu ma mai le SIDS. O nei taumafaiga na fafaga tuusaʻo i feutagaiga na faʻatulagaina le Antigua ma Barbuda Agenda mo SIDS: A Fa'afouina Ta'utinoga mo le Manuia Manuia.

Faatasi ai ma nei sao faʻapitoa, na faʻamalosia e le ISC le saienisi o se pou o pulega faʻavaomalo. E ala i lana matafaioi i le UN Secretary-General's Scientific Advisory komiti, le Summit of the Future, the Multi-stakeholder Forum on Science, Technology ma Fa'afouga mo Manulauti Tau Atina'e Fa'aauau (STI Forum), ma le High-level Political Forum on Sustainable Development (HLPF), na lagolagoina e le ISC auala faʻavae faʻamaoniga ma fesoasoani i le faʻatulagaina o tautinoga i le felagolagomai faʻasaienisi, e aofia ai le auala Sui taimi atoa a le Fono i Niu Ioka talu mai 2023.

Tulaga maualuga tulaga fa'avae faiga fa'avae

O le ISC e masani ona vala'auina e avea o se sao taua i faiga fa'asaienisi i fa'aupuga fa'a-tulaga maualuga. I le 2024, e aofia ai:

  • O le European Union Multilateral Dialogue on Principles and Values ​​for International Cooperation in Research and Innovation (Fepuari, Brussels), lea o le Peresetene o le ISC. Sir Peter Gluckman Gluckman na saunoa i faifeau EU ma fa'amamafaina le taua o le sa'olotoga fa'asaienisi, fa'atuatuaga, ma fa'atasi, faiga su'esu'e fa'asaienisi.
  • Ole Fono a Minisita ole OECD ile Saienisi ma Faiga Faʻatekonolosi (Aperila, Paris), lea na tuʻuina atu ai e le ISC ni manatu ile suʻesuʻeina o saienisi, tekinolosi ma mea fou mo le suiga lanu meamata, ma tu'uina atu lana ta'iala fou o faiga fa'avae i le iloiloga o tekonolosi fa'atupu vave.
  • Le UN Secretary-Gener's Scientific Advisory Board, lea na auai ai le ISC i le Le solaaga muamua a le Komiti Fa'atonu (Setema, Niu Ioka), ma mulimuli ane saofagā ai tagata atamamai i faʻatalanoaga i mataupu e pei o siʻosiʻomaga loloto, suiga o le la, faʻatuputeleina, decarbonization ma AI faʻamaoniga.

Fa'atasi, o nei feso'ota'iga na fa'amalosia ai le matafaioi a le ISC o se pa'aga fa'asaienisi fa'atuatuaina i le fa'atulagaina o faiga fa'asaienisi fa'ava-o-malo, tekonolosi ma faiga fou i tua atu o le UN system.

Fonotaga a Malo Aufaatasi o le Lumanai

O le ISC sa galulue vavalalata i le Fonotaga a Malo Aufaatasi o le Lumanai (Setema 2024) fa'amautinoa o le fa'asaienisi ua fa'apipi'iina e avea o se feso'ota'iga e mafai ai ona atina'e gafataulimaina ma le maufetuuna'i o le lalolagi.

O ona sao sa aofia ai talosaga ile Zero Draft ma toe teuteuga mulimuli ane o le Feagaiga mo le Lumanai (Fepuari 2024), sao i le Tautinoga i Tupulaga o le Lumanai saunia ma le Global Young Academy (Ianuari 2024), faʻatasi faʻatasi o faʻalapotopotoga faʻasaienisi faʻavae i le taimi o le Summit ma Aso Faʻatinoga - e aofia ai se tulaga maualuga i luga o le tipiloma faasaienisi - ma se tusi mai le ISC Fellows i le lalolagi faasaienisi sosaiete (Setema 2024).

O le iʻuga Feagaiga mo le Lumanai o lo'o fa'aalia ai se mataupu fa'apitoa i le faasaienisi, tekinolosi ma mea fou, ma le galulue fa'atasi ma numera, e atagia ai le tele o fautuaga a le ISC ma fa'amautu ai le faasaienisi o se poutū o gaioiga fa'aopoopo ma se manuia lautele lautele.

Fa'atasi i le Fono a le tele o paaga a le Saienisi, Tekinolosi ma Fa'afouga mo Manulauti Tau Atina'e (STI Forum)

I le 2024 STI Fono, o le ISC na fai ma sui o le sosaiete faʻasaienisi a le lalolagi i lana matafaioi o le taʻitaʻifono faʻatasi o le S&T (Saienisi ma Tekonolosi) Vaega Tele. Na fa'amaopoopoina e le Fono le tele o fa'atasiga fa'atasi ma le tele o pa'aga e fa'ailoa ai papupuni autu ma avanoa mo le fa'atupuina o le faasaienisi e lagolago ai Sini Tau Atina'e Fa'aauau (SDGs). E ala i le filifilia o le ISC, o saienitisi mai le tele o ona sui auai ma fesoʻotaʻiga - e aofia ai le Faalapotopotoga mo Tamaitai i Saienisi mo le Atinaʻeina o le Lalolagi ma le African Open Science Platform - na valaʻaulia e UN faʻalapotopotoga e lauga i sauniga aloaia. Na fesoasoani foi le ISC i talanoaga faʻatatau i le auala e mafai ai ona faʻaogaina le faasaienisi, tekinolosi ma mea fou mo Aferika, o se vaega o le Coalition on Science, Technology and Innovation for Africa's Development, ma i luga o le matafaioi a le saienisi i taimi o faʻalavelave, i le faiga faapaaga ma UNESCO ma CODATA.

Saienisi i le High-level Political Forum

I le taimi o 2024 High-level Political Forum, na taloina faatasi e le ISC le lona lua saienisi Aso fa'atasi ma le Stockholm Environment Institute, le Sustainable Development Solutions Network, le UNDP) ma le United Nations Department of Economic and Social Affairs. O le Aso Fa'asaienisi e maua ai se avanoa tuto'atasi mo i latou e faia fa'ai'uga, saienitisi ma pa'aga e mafaufau ai i le sao o le saienisi i le fa'alauteleina o SDGs ma va'ai le lumana'i o atina'e gafataulimaina.

I le avea ai ma sui faʻapitoa a le S&T Major Group, na tuʻuina atu e le ISC ma le World Federation of Engineering Organisations se pepa tulaga, Mai le faasaienisi i le faatinoga: Leveraging poto fa'asaienisi ma fofo mo le fa'alauteleina o atina'e gafataulimaina ma maufetuuna'i (2024). O le pepa na tu'ufa'atasia ai fa'amatalaga fa'asaienisi aupito lata mai ma fa'amamafa ai faiga fa'avae e talafeagai ma fa'amatalaga fa'avae e fa'avavevave ai le alualu i luma o le SDG.

Gaoioiga faaitulagi

I le 2024, na faia ai e le ISC's Regional Focal Points se sao taua i le faʻalauteleina o le faʻaogaina o le Fono i totonu o itulagi, faʻamalosia le galulue faʻatasi faʻasaienisi ma faʻafesoʻotaʻi Sui o le ISC i avanoa faʻapitoa. O fuafuaga fa'aitulagi na lagolagoina ai le au su'esu'e i le amataga o galuega, fa'amalosia feso'ota'iga fa'asaienisi, fa'alauteleina le va'ava'ai fa'aitulagi ma saofagā i talanoaga fa'avae i le lalolagi.

Asia ma le Pasefika

Fa'atūina ile 2023, ole ISC's Regional Focal Point mo Asia ma le Pasefika (RFP-AP) o lo'o talimalo ai le Australian Academy of Science, fa'atasi ai ma le fesoasoani tau tupe mai le Malo o Ausetalia.

Fa'alauiloa ole Pacific Academy of Sciences

Le faalauiloaina o le Pacific Academy of Sciences fa'ailogaina se mata'ina tele i le fa'amalosia o le galulue fa'asaienisi ma le ta'ita'iga i le itulagi.

Fausia i luga o faʻatalanoaga tetele na amataina i le 2023, na galulue ai le ISC i le 2024 atoa ma le Komiti Faʻavae, le Caribbean Academy of Sciences ma ona Faʻaitulagi Focal Points e agai atu i le tulaga aloaia.

Na fa'alauiloa aloa'ia le Academy ia Oketopa 2024 fa'atasi ma le Fono a Ulu o Malo o le Taupulega i Samoa. Fausia e ala i se faiga fa'aitulagi fa'atalanoaga fa'aitumalo ma lagolagoina e le tele o pa'aga fa'alotoifale ma fa'ava-o-malo, ua tu'uina atu ai i atunu'u o le Pasefika se fa'avae fa'alāpotopotoga ua leva ona fa'atino e auai i fa'atalanoaga fa'asaienisi a le lalolagi ma faiga fa'avae i le tau, soifua maloloina, sami ma le maufetuuna'i. Lona Faavae Fellows ua amata ona fautuaina faalapotopotoga faavaomalo e aofia ai le UN ma le Faalapotopotoga o le Soifua Maloloina a le Lalolagi.

I le avea ai ma taula fa'alapotopotoga fou mo le faasaienisi i totonu o le Pasefika, e fa'aleleia atili ai e le Academy le galulue fa'aitulagi su'esu'ega, fa'alauteleina le leo fa'asaienisi a atunu'u o le Pasefika i fa'asalalauga fa'ava-o-malo, ma lagolagoina fa'amaoniga-fa'ailoa faiga fa'avae i fa'amuamua fa'atasi e pei o le maufetuuna'i o le tau, soifua maloloina o le sami ma tapenaga mo fa'alavelave.

Ua faamaonia e Misiona Saienisi a Asia

O le Misiona Fa'asaienisi a Asia mo le Sustainability, na fa'atulagaina e ta'ita'i su'esu'e ma le Future Earth Asia, na filifilia e avea ma se tasi o Misiona Fa'asaienisi e sefululua e le ISC. Ua fa'amaonia nei e le UN Economic and Social Commission mo Asia ma le Pasefika ma ogatasi ma le UN Decade of Sciences for Sustainable Development (2024-2033), o le Misiona e fa'amoemoe e fa'avavevave le fa'aauauina fa'aitulagi e ala i le fa'amaopoopoina o faiga fa'avae faasaienisi.

I le faiga faapaaga ma le Future Earth Asia, o le RFP-AP a le ISC na taʻitaʻia le soʻo-mamanu o se nofoaga faaitulagi  e lagolagoina lenei misiona. O se faasologa o mafutaga faaleaoaoga na faia i le va o Setema ma Novema 2024, e aofia ai fonotaga maualuluga i Iapani ma Taialani, na tuufaatasia ai taitai faasaienisi e fausia le fausaga o le hub, faamatala mea e ave i ai le faamuamua ma sailiili i pulega ma faiga faavae.

Polokalame faʻaaʻoaʻoga faʻapitoa

O le amataga o Asia-Pacific Academic Mentoring Program e fesoʻotaʻi ai le au suʻesuʻe a le Pasefika ma tagata aʻoga sinia mai Ausetalia ma Niu Sila, e aofia ai le ISC. Fellows. E 48 talosaga na maua e le polokalame mai le au fautasi ma le 42 mai faufautua ma o le a faagasolo seia oo i le faaiuga o le 2025. O le ova o le lesitalaina e fa, ua maeʻa ona faʻamalosia e le polokalame le galulue faʻatasi o suʻesuʻega faʻaitulagi ma o le a faʻaluaina le tele i lona isi vaega.

A'oa'oga fautuaga fa'asaienisi ma INGSA-Asia

Fa'apa'aga ma INGSA-Asia (Fa'asalalauga Fa'ava-o-malo mo Fautuaga Saienisi a le Malo), na fa'alauiloa ai e le RFP-AP se polokalame fa'aitulagi e fausia ai le agava'a fa'asaienisi. E to'aono aumea i Initia, Meleisia, Initonesia ma Pakisitana na fa'amanuiaina i le fa'atupeina o fatu e fa'atautaia a'oa'oga fa'apitoa a le atunu'u i lu'itau faiga fa'avae, e aofia ai otaota palasitika, saogalemu o mea'ai, a'oa'oga fa'asaienisi a'a'a ma le tutusa o tama'ita'i i le saienisi. O a'oa'oga ta'itasi o lo'o ta'ita'ia fa'alenu'u, fa'avae i mana'oga fa'alaua'itele ma fa'atonuina e le au atamamai sinia INGSA-Asia. Fa'atasi, latou te fa'atasia le silia ma le 100 saienitisi ma fai faiga fa'avae i a'oa'oga fa'apitoa e fa'amalosia faiga fa'akomepiuta fa'asaienisi mai le pito i lalo.

Feso'ota'iga ma a'oa'oga fa'asalalau

E sili atu i le 600 tagata su'esu'e i le itulagi atoa na auai i a'oa'oga maualuga i le tala fa'asaienisi, fuafuaga fa'aagafesootai, fa'avae ata vitio ma feso'ota'iga numera. Sa fuafuaina i feutagaiga ma sui fa'aitulagi, o sauniga sa fa'avae fa'ale-aganu'u, fa'ata'ita'i-fa'ata'ita'i ma fa'amaualuga tele - e masani ona fa'atosina mai ai le 450+ tagata resitala i le vasega. I totonu o le Pasefika, o le RFP-AP sa faipa'aga ma Science Media Centers o Ausetalia ma Niu Sila e fa'asoa a'oa'oga fa'asalalau, fa'asalalauga i potu talafou ma fa'aaliga tu'usa'o i fa'alapotopotoga fa'aitulagi i Fiti, Samoa ma Niue. O lea fuafuaga na maua ai e tusitala ma tagata atamamai Pasefika le avanoa i le Scimex, o se faʻasalalauga faʻasalalauga mamana, ma fesoasoani i le faʻavaeina o le faavae mo se faʻalapotopotoga sili atu ona fesoʻotaʻi, mautinoa ma faʻatuatuaina faʻasalalauga faasaienisi i totonu o le itulagi.

Latina Amerika ma le Caribbean

Talu mai le 2021, o le Regional Focal Point na talimalo ai le Colombian Academy of Exact, Physical and Natural Sciences (ACCEFYN).

O le Fa'aitulagi Focal Point ma le ACCEFYN na fa'atautaia le fa'asalalauga i le Global Knowledge Dialogue i Amerika Latina ma le Caribbean ma ta'ita'ia le tele o fuafuaga fa'aitulagi:

Fa'amalosia le fa'asaienisi-faiga fa'avae: O se pailate fa'aitulagi ma ParlAmericas

I le 2024, na fa'atuina ai e le ISC RFP-LAC se galulue fa'atasi ma le ParlAmericas e fa'ata'ita'i se fuafuaga fou e fa'amalosia ai le fa'asaienisi-faiga fa'avae i le tulaga palemene. Ole fa'amoemoe ole pailate e fausia ni agava'a i totonu ole ISC a'o fa'alauteleina le malamalama i faiga fa'atulafono ma mana'oga i totonu ole itulagi.

I le maeʻa ai o se valaau tatala, na maua ai e le polokalame talosaga 121 mai tagata atamamai i Amerika Latina ma le Caribbean, lea ua fausia nei se lisi faʻaitulagi o tagata atamamai ua sauni e auai i faʻatalanoaga a le Palemene. O lenei fausaga o le a mafai ai e palemene ona tuʻuina atu ni fesili faʻatatau ma maua faʻamatalaga faʻamatalaga faʻamaonia mai le sosaiete faʻasaienisi - faʻamalosia se fefaʻatauaʻiga e lua itu o le malamalama.

E ui ina amata aloaia le pailate i le 2025, e lua galuega faʻavae ua uma ona faia: o se talanoaga faʻapitoa i AI ma le faʻaauau, ma le ISC auai i le 21st ParlAmericas Plenary Assembly i Uruguay. O le mea mulimuli na faʻatagaina le ISC e faʻaalia lana galuega vaʻavaʻai i le lalolagi atoa ma fautua mo faʻamatalaga faʻasaienisi faʻatulafonoina.

Fausiaina o le maufetuuna'i fa'asaienisi i Atumotu Laiti Atina'e

O le ISC RFP-LAC na fesoasoani i le fa'apotopotoina o se tu'ufa'atasiga malosi o sui o le SIDS i le SIDS4 Conference ma lagolagoina le Tautinoga i le Fa'amalosia o Saienisi mo le Maufetu'i o le SIDS.

O lenei galulue faatasi na faataatia ai le faavae mo se maliega aloaia ma le Caribbean Academy of Sciences ma le Iunivesite o West Indies, lea o loʻo lagolagoina nei e le Regional Focal Point se poloketi e faʻamalosia ai atinaʻe suʻesuʻe ma faʻaleleia tomai faʻasaienisi i le atu Caribbean.

Fa'asaienisi-faiga fa'avae ma le va'ai mamao

O le Regional Focal Point sa galulue faatasi i totonu e ala i le aumaia o vaaiga faaitulagi i galuega tetele uma a le ISC e pei o mea na gaosia e le Center for Science Futures, ma fafo ma le Science Missions for Sustainability, lea sa tele talosaga mai le Latin America ma le Caribbean region. Na lagolagoina e le Regional Focal Point le fa'aitulagi A'oa'oga mo le va'aiga mamao na atia'e i Bogotá, o se vaega o le fa'atinoga o le va'aiga mamao a le lalolagi na fa'atulagaina e le UNEP i le galulue fa'atasi ma le ISC. O le Fa'aitulagi Focal Point na fa'amautinoaina o lo'o fa'aalia le tomai fa'aitulagi i luga o le laulau fa'ata'amilo i luga o le initaneti lea na maua ai fa'amatalaga mo le atina'eina o le UNDP Signals Spotlight report (2024).

Fa'asalalauga fa'aitulagi ma feso'ota'iga

Le Fa'aitulagi Focal Point fa'auluuluga fuafuaga i su'esu'ega su'esu'ega (fa'atasi ma le Global Young Academy ma le InterAcademy Partnership) ma le fa'atumauina o le vasa (e ala i le International Platform for Ocean Sustainability initiative). Na fesoasoani foi i le tusiaina o se valaau faaitulagi mo tupe teufaafaigaluega i mataupu faasaienisi ma fautuaina le 2027 Global Sustainable Development Report i tamaitai saienitisi i le gafataulimaina.

Tulaga o le faasaienisi i mataupu faaitulagi faaupufai

I le 2024, na fesoasoani malosi le ISC RFP-LAC i fono fa'aitulagi tetele e fa'amalosia ai le fa'asaienisi-faiga fa'avae. O mea taua e aofia ai le auai i le Latin American ma Caribbean Open Science Forum i San Andrés, Colombia, lea na faʻaalia ai le faʻalauiloaina aloaia o le UN Decade of Sciences for Sustainable Development; COP16 i Cali i le galulue faatasi ma le Montpellier Process; ma le 4th ECLAC (Economic Commission for Latin America and the Caribbea) Conference on Science, Innovation and ICTs i Bogotá. O nei sao na fa'amautinoa ai o lo'o i ai se leo o le saienisi fa'aitulagi i fa'atalanoaga fa'alototele.


Fa'aauau pea le fa'afou ma a matou nusipepa