Ua tatou i ai i se tulaga faigata tele. O le faagesegese o le alualu i luma i lu'itau tumau e faamanatu mai ai ia i tatou le faanatinati e mafaufau tele ma galue malosi. Ua sauni le sosaiete faʻasaienisi a le lalolagi e faʻafeiloaʻi lenei taimi ae le mafai ona faia naʻo ia. Matou te manaʻomia ni faʻatupe e mafaufau i luma ma paʻaga o loʻo naunau e talia mea fou, ma faʻamalosia lenei faiga faʻatautaia misiona.
le Global Commission on Science Missions for Sustainability's tala fou lipoti, fa'aalia i le 2023 UN High-Level Political Forum, "Su'e le Fa'ata'ita'iga Fa'asaienisi: Ose Fa'afanua o le Saienisi Misiona mo le Fa'aauau,” o loo otooto mai ai lenei ata vaaia. E taumafai e siitia le galulue faatasi i le va o le faasaienisi, faiga faavae, ma sosaiete i ni maualuga fou, e fetaui mo lo tatou vaitaimi e lei tupu muamua. O le fa'amoemoe o le tu'uina atu lea o le malamalama e fa'atino atoatoa, tu'ufa'atasia, ma fa'atino, fa'amoemoe mo fofo e fetaui ma le fua o lu'itau sili ona taua a tagata.
"O misiona faʻasaienisi na amataina e le ISC e faʻamoemoe e faʻamaonia ma faʻavavevave le faʻatinoina o gaioiga tuʻufaʻatasia e faʻateleina le aoga o le saienisi i totonu o lenei taimi, tali atu i le faanatinati o le tulaga".
I le mae'a ai o se vala'au na tosina mai ai le silia ma le 250 talosaga a le lalolagi, matou te tu'uina atu ma le mitamita se lisi puupuu o le tele o paaga a le faalapotopotoga, ua sauni ta'ito'atasi e fa'ata'ita'i lenei fa'ata'ita'iga suiga. O nei Misiona o le a tuʻufaʻatasia tomai eseese, tomai, ma punaoa e faʻapipiʻi faʻatasi ai fofo, aʻoaʻo aʻo latou alu ma fetuunai i le taimi moni.
O le poloketi Science Missions for Sustainability o se Polokalama fa'amaonia aloaia i lalo ole International Decade of Sciences for Sustainable Development.
Faatupeina se misiona pailate
Auai i se fa'alapotopotoga fa'apitoa e fa'alauteleina le malamalama ma fofo.
Matou te valaʻauina paaga eseese - lala sooupu a le atunuʻu, faʻavae, fesoasoani alofa, faletupe atinaʻe, ma isi mea - e faʻatasi ma i matou i le paionia o se faʻataʻitaʻiga faʻasaienisi faʻasalalau ma auai. Fa'atasi, e mafai ona tatou faia se fa'amaoniga o manatu e fa'aalia ai le fa'asaienisi, fa'atusaina e ala i le galulue fa'atasi ma le fa'atasi, e mafai ona fa'afetaia'ia lu'itau fa'atumauina o aso nei ma le poto fa'atino ma fofo.
O le fa'ailoaina o le mana'omia tele o le fa'aogaina o le saienisi mo le atina'e gafataulimaina, na amataina ai e le ISC ma pa'aga le Global Forum of Funders - o se fa'avae galulue fa'atasi e fa'atasia ta'ita'i mai fa'alapotopotoga fa'atupe su'esu'e a le atunu'u, lala sooupu fesoasoani tau atina'e faavaomalo, fa'avae tumaoti, ma fa'alapotopotoga fa'asaienisi.
I le iloaina o le taua tele o le faʻaogaina atoatoa o le saienisi mo le atinaʻe gafataulimaina, na faʻalauiloa ai e le International Science Council le Global Forum of Funders (GFF) initiative i le 2019. Galulue faʻatasi ma faʻalapotopotoga faʻapitoa e pei o le International Institute for Applied Systems Analysis (IIASA), le Swedish Development Cooperation Agency (Sida), ma isi, na faʻavaeina e le ISC le GFF o se faʻavae faʻapitoa. E aofia ai taʻitaʻi mai faʻalapotopotoga faʻatupeina suʻesuʻe a le atunuʻu, ofisa fesoasoani tau atinaʻe, faʻavae tumaoti, ma faʻalapotopotoga faʻasaienisi, o le GFF e faʻamaoni i le faʻalauteleina o taumafaiga faʻatasi i totonu o le faʻatupeina o le lalolagi ma faiga faʻasaienisi e faʻaleleia ai le aʻafiaga o le saienisi i le faʻatinoga o le SDG.
O le Fono amata na taloina i le 2019, na talimalo ai le US National Academy of Sciences i Washington DC E valusefulu taʻitaʻi o loʻo fai ma sui o vaega eseese na faʻalauiloaina le Decade of Global Sustainability Science Action. I le sefulu tausaga atoa, e fa'atatau e le aufaipisinisi fa'asaienisi ma le sosaiete su'esu'e le fa'atinoina o se faiga fa'ato'atoa e fa'afetauia ai lu'itau o le lalolagi, fa'amamafa le fa'atupuina o le poto fa'asalalau, fa'alauiloaina su'esu'ega fa'amisiona, ma le lagolagoina o galuega fa'aagaaga taua e pei o le atina'eina o agava'a ma le fa'asalalauina o le poto.
O le lipoti a le Unleashing Science na manaʻomia ai se taumafaiga tuʻufaʻatasia e maua ai le poto faʻatino e ala i se seti o misiona faʻasaienisi mo le faʻaauau, faʻaogaina o le faʻamoemoega faʻasaienisi faʻatasi ma le faʻaogaina o faiga faʻavae, sosaiete lautele, ma le vaega tumaoti. Na tuuina atu i le sauniga lona lua a le GFF ia Aperila 2021, o le lipoti na maua ai le gauai tele, ma taitai atu ai i le ISC o loʻo faʻatonuina e taʻimua se faiga faʻatalanoaga e faʻamaonia ai faʻalapotopotoga faʻalapotopotoga ma faiga faʻatupe mo le faʻatinoina o nei misiona.
O lenei fuafuaga na mafua ai le faʻavaeina o le Global Commission on Science Missions for Sustainability, lea, faatasi ai ma le lagolago mai le Technical Advisory Group (TAG), na fausia ai se faʻataʻitaʻiga mo le faʻatinoina o Misiona Faʻasaienisi mo le Sustainability. O lenei faʻataʻitaʻiga o loʻo faʻamatalaina i le Su'e le Fa'ata'ita'iga Fa'asaienisi: Ose Fa'afanua o le Saienisi Misiona mo le Fa'aauau lipoti.
Ina ia fa'ata'ita'iina le fa'ata'ita'iga a Misiona Fa'asaienisi mo le Sustainability, ua amatalia e le International Science Council se vala'au fa'avaomalo. E vala'aulia e le Fono tagata fa'atupe va'ai e fa'atamaoaigaina le atina'e ma le fa'atinoina o Misiona Fa'asaienisi mo le Fa'aauau i le lalolagi atoa. O nei misiona ua mamanuina e faʻaogaina ai le lalolagi faʻasaienisi faʻasaienisi i le saoasaoa talafeagai ma le fua e faʻafetaui ai a tatou luʻitau sili ona faigata.
Mo i latou e fiafia e auai i le tuufaatasiga o tagata fai tupe ma paaga, faʻamolemole faʻafesoʻotaʻi Katsia Paulavets i [imeli puipuia].
O matou paaga
O le fuafuaga o loʻo taʻitaʻia e le International Science Council i le faiga faapaaga ma le Swedish Development Cooperation Agency (Sida), National Science Foundation (USA), National Research Foundation (Aferika i Saute), International Development Research Center (Kanata), UK Research and Innovation, International Inisetiute mo Su'esu'ega Fa'atonu (Auseteria), Earth Earth, Belmont Forum ma Volkswagen Stiftung.
O se Fa'ata'ita'iga mo le Fa'atinoina o Saienisi mo le Fa'aauauina: fa'atulagaina e le Vaega Faufautua Fa'ainisinia i le Global Commission on Science Missions for Sustainability.
Tusi i le ISC masina e maua ai fa'amatalaga autu mai le ISC ma le lautele o le sosaiete fa'asaienisi, ma siaki a matou nusipepa fa'apitoa i luga ole Open Science, United Nations, ma isi mea.